Czasami można przeczytać, że ze starych butów można wyczytać wszystko. Typ stopy, sposób biegania itp, itd. Prawda jest trochę mniej entuzjastyczna, bo najczęściej ciężko na ich podstawie aż tak dużo wywnioskować. Z pewnością nie jest możliwe jednoznaczne określenie typu stopy w ten sposób. Niemniej jednak stare, zużyte buty czasem mogą dostarczyć pewnych wskazówek przy zakupie nowych. Jakich?
Co oznacza pięta wytarta na zewnątrz?
Rozpocznę od drobnego sprostowania: starta pięta po zewnętrznej stronie stopy niekoniecznie oznacza, że mamy do czynienia ze stopą supinującą. Starta pięta bardziej po stronie zewnętrznej to naturalne zjawisko. Stopa przygotowując się do pierwszego kontaktu z ziemią, naturalnie przechyla się do wewnątrz (supinacja) . Ląduje w ten sposób na zewnętrznej krawędź podeszwy. Dopiero potem dostawiana jest reszta stopy i następuje (mniejsza lub większa) pronacja.
W związku z powyższym, ścieranie podeszwy po zewnętrznej stronie nie stanowi jednoznacznego wskaźnika rodzaju pronacji. Możesz mieć stopę zarówno supinującą, neutralną czy nadmiernie pronującą.
Czasami, ale to bardzo czasami, zdarzają się osoby które stawiają już w pięcie stopę po stronie wewnętrznej. Wtedy mówimy że taka stopa pronuje już w momencie lądowania. Jednak takie sytuacje są wyjątkowe i dotyczą mniej niż jednej osoby na sto. Zdecydowana większość ludzi a zatem i biegaczy, niezależnie od typu stopy, ściera piętę po zewnętrznej stronie.
Co oznacza wytarty bieżnik pod przodostopiem?
Tutaj widać najmniej. Teoretycznie w przedniej części but powinien być starty najbardziej pod dużym palcem skąd naturalnie następuje wybicie stopy. Teoretycznie, im bardziej bieżnik zużywany jest od strony wewnętrznej buta, tym większa tendencja stopy do nadpronacji. Natomiast ścieranie bieżnika po stronie zewnętrznej sugeruje stopę supinującą. W praktyce jednak różnice te są często tak subtelne, że trudno jest jednoznacznie wnioskować na ich podstawie.
Z tym starciem pod śródstopiem i zużyciem buta jest też jeszcze taki problem, że guma z której wykonane są bieżniki butów treningowych jest dosyć wytrzymała i aby zużyć go w takim stopniu aby coś jednoznacznie stwierdzić potrzeba zazwyczaj o wiele więcej czasu niż wytrzymują pianki zapewniające amortyzację. But zazwyczaj staje się „wyklepany” na długo wcześniej niż następuje znaczne wytarcie podeszwy.
Dlaczego stare buty krzywo stoją?
To jak stare buty biegowe „stoją” mówi nam całkiem dużo. Wystarczy postawić je na płaskiej powierzchni obok siebie i spojrzeć na nie z tyłu.
Jeśli buty wydają się przechylać do wewnątrz, istnieje duża szansa, że masz stopę nadmiernie pronującą. W końcu buty same w sobie nie powinny ulegać takiej deformacji! Natomiast jeśli zachowują prostą postawę (lub zbliżoną do prostej), sugeruje to, że prawdopodobnie masz stopę neutralną. Jeśli natomiast obuwie wydaje się przechylać na zewnątrz, istnieje prawdopodobieństwo, że mamy do czynienia z supinacją. Tak np. wygląda but, w którym biegała osoba z nadmierną pronacją (koślawiąca kostki). Zarówno lewy jak i prawy but przechylają się do środka.
Warto też zwrócić uwagę na jakie buty patrzymy. Jeśli patrzymy na buty neutralne to sprawa jest prosta. Przekrzywienie butów do środka oznacza nadmierną pronację, proste ustawienie – stopy neutralne a przekrzywienie na zewnątrz – supinację.
Jeśli patrzymy na buty ze stabilizacją to trzeba wziąć „poprawkę na stabilizację” i pamiętać, że buty stabilizujące od wewnętrznej strony mają twardszą i mniej uginającą się podeszwę. Dzięki temu jeśli komuś stopa nadmiernie pronuje (ucieka do wewnątrz) to but koryguje ją lekko na zewnątrz. W takim przypadku przekrzywienie buta do środka może nie być widoczne. Natomiast, jeśli ktoś nie nadpronuje i ma stopy neutralne, to but ze stabilizacją może mu prowadzić stopy na zewnątrz i but będzie stał przekrzywiony na zewnątrz (odwrotnie niż na powyższym zdjęciu).
Prozaiczna rzecz, czyli rozmiar
Czasami warto zajrzeć do starych butów także dlatego aby upewnić się, że kolejne wybierzesz we właściwym rozmiarze. W przypadku butów biegowych rozmiar może znacząco różnić się od tego który masz w codziennym obuwiu. Jeśli pamiętasz swój rozmiar w butach do biegania to świetnie! Jeśli nie jesteś pewny to przed zakupem kolejnej pary sprawdź w jakim rozmiarze miałeś poprzednią parę. Jeśli w danym modelu buta w konkretnym rozmiarze nie występowały żadne problemy podczas biegania przez setki kilometrów – palce, paznokcie czy pięty były komfortowe – można przyjąć, że to właściwy rozmiar. Posiadając taką (prozaiczną) wiedzę, łatwiej dokonać właściwego wyboru rozmiaru przy zakupie kolejnej pary butów.
Odwracając sytuację jeśli w butach w danym rozmiarze występowały jakieś problemy, można je spróbować skorygować za pomocą butów w innym rozmiarze. Najbardziej „jasny” przykład takiego działania to czarne paznokcie, które są najczęściej efektem zbyt małego rozmiaru butów. Wystarczy wybrać większy. Jako doradcy, w codziennej pracy bardzo często zaglądamy do starych butów po to aby zobaczyć w jakim są rozmiarze. Chyba, że buty są już tak zużyte, że metka jest nieczytelna…
Wtedy wyczytać coś z butów może być ciężko.
PS To jest aktualizacja wpisu oryginalnie opublikowanego w grudniu 2015 roku.
Pawle.
Myślę, że trzeba by jeszcze dołożyć ocenę samej wkładki, a właściwie odcisków na niej. W moim przekonaniu to jest bardzo istotna informacja zarówno o dopasowaniu buta do stopy, o pronacji, sposobie przetaczania, jak i o głównych miejscach obciążeń przy lądowaniu/przetaczaniu/odbiciu.
Wszystko fajnie, a jak orzekoślawia się jedna stopa, to sprzedajecie jeden but utwardzany, a drugi nie?
Albo neutralne, albo ze wsparciem. Wszystko zależy od danego przypadku i od tego jak stopy się układają. W przypadku dużej dysproporcji pomiędzy stopami często najlepszym wyborem będą buty neutralne (bez wsparcia) i dobranie/wykonanie do nich wkładek stabilizujących stopy.
A jak mam wytarte wnętrze tam gdzie pięta od strony wewnętrznej to jest to stopa supinująca?
Tylko po wytarciu ciężko stwierdzić, ale jeśli wycierasz wnętrze buta od strony wewnętrznej to znaczy, że stopa prawdopodobnie ucieka do wewnątrz. A to nadpronacja a nie supinacja.
To jakie mam buty kupić przy nadpronacji. Salomony speedcrossy 3 nie nadają się już do biegania.
witam,
mam powtarzający się następujący problem: co dwa-3 miesiące mam do wyrzucenia buty, gdyż przecieram je aż do dziury na śródstopiu. Buty do biegania, tenisówki, trapery. Co może być przyczyną i jak temu zapobiegać w przyszłości
Mam supinacje
Kupiłem buty bates delta 8
Mam w nich wkladke ics.
W jakiej pozycji powinienem ustawić wkladke…?
Proszę o pomoc
Mi pięty ścierają się od zewnątrz ale nie pośrodku tylkoz prawej krawędzi pięty.
U zdecydowanej większości osób buty ścierają się „od zewnątrz” i jest to jak najbardziej normalne zjawisko. Ludzka stopa jest tak skonstruowana, że ląduje na swojej zewnętrznej krawędzi.
ciekawy artykul. zainspirowal mnie do przyjrzenia sie swoim butom. praktycznie wszystkie podeszwy w idealnym stanie (przebieg 500km+) oprocz pegasusow turbo, ktorych uzywam tylko na zawodach i w ktorych pieta w prawym bucie okazala sie byc… wygieta/wykrecona/uklepana? podeszwa nie tworzy jednej plaszczyzny. pod palcami rowno a pod pieta bardziej „ubite” od zewnetrznej strony. od wewnetrznej jest jej zdecydowanie wiecem. tak jakby caly but sie wykrecil. czy powinienem sie martwic? lewy but jest ok.
chcac je troche rozprostowac, zabralem je na poranny trening i nabilem PB. jak zyc?
Ktoś ukradł Twój test razem ze zdeciami.
https://rehasanka.pl/wkladki-ortopedyczne-warszawa/
Dziękuję za czujność i informację 🙂 Po interwencji i przeprosinach zdjęcie i fragment tekstu zostały usunięte.
Oglądając swoje buty stwierdzam, że w każdej z par szybciej zużywa mi się lewy but. Bieżnik w lewym bucie pod sródstopiem jest znacznie mocnej zużyty od tego w prawym bucie. I tak w każdej posiadanej parze!!! Znaczy to że mam lewa nogę dłuższą?!
Witam.
Jaki rodzaj płaskostopia mam jeśli wszystkie buty mam wykrzywione do wewnętrznej strony.
Ciężko powiedzieć. Wykrzywianie butów do wewnątrz sugeruje płaskostopie podłużne, ale najlepiej byłoby to potwierdzić u fizjoterapeuty lub ortopedy.